چگونه سرطان سینه را به موقع تشخیص دهیم؟
در سال های اخیر با پیشرفت هائی که درتشخیص زودرس این بیماری به وجود آمده، درمان آن نیز با موفقیت بیشتری همراه شده است. از آنجائی که توده های سینه وقتی در اندازهی کوچک کشف شوند به خوبی قابل درمان هستند، تمام سعی پزشکان و محققین بر این متمرکز شده است که روش های جدیدی برای تشخیص زودرس آن کشف کنند. در حال حاضر برای کنترل دوره ای سلامت پستان اقدامات زیرتوصیه می شود:
۱- خود آزمائی سینه یا معاینه توسط بانوان:
بهتر است که خانم ها در انتهای عادت ماهیانه ( ۵ تا ۸ روز پس از شروع خونریزی ) خود را معاینه کنند. افرادی که پریود نمی شوند مانند بانوان باردار یا خانم های یائسه روز اول هر ماه را برای معاینهی خود در نظر بگیرند تا اینکار فراموش نشود.
۲- معاینات دوره ای توسط پزشک:
توصیه می شود که بانوان از سن ۲۰ سالگی هر سال یکبار توسط پزشک تحت معاینه قرار بگیرند چون معاینه توسط پزشک دقیق تر است و می تواند توده های کوچک تر رانیز کشف کند.هر چه سن از ۳۵ سالگی بالاتر رود اهمیت این معاینات بیشتر می شود زیرا احتمال سرطان سینه در سنین بالا بیشتر است.
۳- ماموگرافی دوره ای:
بعد از سن ۴۰ سالگی هر ۲ سال یکبارو پس از سن ۵۰ هر سال یکبار می توان ماموگرافی کرد تا اگر ضایعهی بدخیمی در عمق سینه بود قبل از بزرگ شدن کشف و درمان شود، میزان اشعه ماموگرافی کم است و معمولاً ضرری را متوجه فرد نمی کند اما باید با تجویز پزشک و در فواصل معقول انجام شود. گاهی پس از انجام ماموگرافی به شما توصیه می شود که ماموگرافی با بزرگنمایی نیز تهیه کنید یعنی قسمتی از سینه که ضایعهی بسیار ریزی در آن دیده شده مجدداً با یک عکس که وضوح بیشتری دارد بررسی شود. این توصیه نباید موجب نگرانی شما شود چون این کار برای افزایش دقت ماموگرافی انجام می شود و در اغلب موارد با انجام بزرگنمایی ضایعه برطرف می شود.
نشانه های سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه یکی از شایع ترین سرطانها در میان زنان ایرانی محسوب میشود و سالانه ۷ هزار زن ایرانی به این سرطان مبتلا میشوند لذا با توجه به اینکه ۷۰ درصد این بیماران بالای ۵ سال عمر میکنند اکنون حدود ۷۰ هزار زن مبتلا به این بیماری در کشور داریم و این آمار کمی نیست! بویژه آنکه سن ابتلا به سرطان سینه در ایران ۵ سال پایینتر از سطح جهانی است. در زمان حاضر به طور متوسط سن ابتلا به این بیماری در ایران بین ۴۵ تا ۵۵ سال است در حالی که این سن در کشورهای غربی بین ۵۰ تا ۶۰ سال است.
بیماری سرطان پستان مانند سایر بیماریهای سرطان ۴ مرحله اول تا چهارم دارد،مرحله اول آن کاملا قابل علاج قطعی است،مرحله دوم و سوم،مرحله کلینیکی است که بیمار باید تحت درمانهای خاص و عمدتا جراحی و شیمیدرمانی قرار گیرد؛اما مرحله چهارم زمانی است که بیماری خیلی پیشرفت کرده است و کار زیادی برای آن نمیتوان انجام داد.
دکتر محمداسماعیل اکبری،رئیس مرکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دراینباره میگوید:در سرطان سینه،مبتلایان شانس بالایی برای زنده ماندن داشته و پس از درمان،احتمال بازگشت و عود مجدد بیماری وجود دارد.بنابراین بیماران مبتلا به سرطان سینه باید تحت نظر پزشک معالج قرار بگیرند.
دکتر اکبری با بیان این که احتمال پیشگیری از ۴۰ درصد انواع سرطانها وجود دارد،اظهار کرد:سرطان سینه نیز یکی از انواع سرطانی است که به راحتی میتوان با تشخیص زود رس از آن پیشگیری کرد و تنها شرط آن،هوشیار بودن مردم جامعه بخصوص زنان است.
از این رو پیشگیری از این سرطان بسیار حائز اهمیت است تا این بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود.وی با بیان اینکه نازایی و عدم شیردهی زنان از عوامل ابتلا به سرطان سینه به شمار میرود،خاطرنشان کرد:زنانی که پس از بارداری شیردهی نداشته یا نازا هستند، یکی از فاکتورهای خطر برای ابتلا به این سرطان را دارا هستند.
سرطان سینه شایعترین بدخیمی در زنان کشور است که برخلاف بسیاری از بیماریها،تنها انسان مدرن نیست که با عارضه سرطان سینه دست به گریبان است،متون تاریخی نشان دهنده این حقیقت است که پزشکان قدیمی نیز در جستجوی راهی برای درمان این بیماری بودهاند.استعمال دخانیات و بخصوص قلیان از عوامل بسیار خطرناک ابتلا به سرطان سینه به شمار میرود. همچنین افزایش وزن غیرطبیعی و مصرف ترکیبات هورمونیزنانه به صورت غیرعلمی نیز از عوامل موثر در ابتلا به این سرطان محسوب میشود. همچنین سابقه فامیلی و سقط جنین غیرطبی از عوامل موثر در ابتلا به سرطان سینه محسوب میشود.
درد، التهاب،تورم،قرمزی و فرو رفتگی نوک سینه از علائم شایع سرطان سینه به شمار میرود.
به گفته وی،سن بالا،سابقه فامیلی ابتلا به سرطان،اولین حاملگی بالای ۳۰ سال،قاعدگی زیر ۱۲ سال،یائسگی بالای ۵۵ سال،عدم حاملگی،عدم شیردهی و هورموندرمانی بعد از یائسگی از عوامل خطر در ابتلا به سرطان سینه هستند.
وی افزود:دردهای شایع سینه به دو دسته دورهای و غیردورهای تقسیم میشود که دردهای دورهای در زنان ۳۰ تا ۳۵ ساله در نیمه دوم قاعدگی یا در صورت مصرف هورمون دیده میشود.دردهای دورهای غالبا دو طرفه هستند و به علت شدت درد به زیر بغل منتشر میشوند و همچنین با مصرف کافئین یا در صورت اضطراب و افسردگی تشدید میشوند و عموما علت این دردها تغییرات هورمونی است.