با بررسی وضعیت سلامت روان جامعه ایرانی در زمان پاندمی کرونا و پساکرونا و برنامه مقابله با عوارض روانی-اجتماعی کرونا میتوان متصور شد که عواقب روانی کوید۱۹ تاثیر منفی بسزایی درافراد گذاشته ونیازبه توجه متولیان و سازمانهای بهداشت روان دارد
در فوریه ۲۰۲۰ سازمان بهداشت جهانی به دلیل شیوع کرونا در جهان حالت اضطراری وضع کرد و سپس محدودیت ها، قرنطینه کامل ، تعطیلی کسب و کارها، مدارس و دانشگاه ها و بسیاری تغییرات برای اجرای پروتکل های بهداشتی انجام شد. قرنطینه کامل موجب کاهش فعالیت های روزمره ، محدودیت های سفر و عبور و مرور و کاهش روابط اجتماعی و بروز مشکلات شغلی و مالی شد. این امر ترس از بیماری، ترس از مرگ ، بروز افکار منفی، ایجاد شایعات و ده ها پیامد دیگر سلامت روان جامعه را تهدید کرده است.
لذا براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی ابعاد سلامت انسان چهار وجه میباشد:
سلامت معنوی، سلامت جسمی، سلامت اجتماعی وسلامت روانی،
متأسفانه بحران پاندمیک ویروس کرونا که همراه خود بحران های دیگر چون بحران دانش، بحران زندگی دیجیتالی و بحران معیشت را داشته است؛ سلامت را در ابعاد مختلف تحت تأثیر قرار داده است و برای سلامت روان مشکلاتی ایجاد کرده است.
براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی نرخ شیوع اختلالات روانی در دوران کرونا نسبت به قبل از کرونا ۱۰ درصد افزایش یافته است. وزارت بهداشت قبل از کرونا (کوید ۱۹) نرخ اختلالات روانی در ایران را ۲۳/۸ درصد اعلام کرده بود که با این آمار اکنون نرخ شیوع اختلالات روانی می تواند ۳۴/۵ درصد باشد.
بر اساس یافته های عینی و پژوهش های ملی و بینالمللی مشکلات واختلالاتی چون تنهایی، افسردگی، اضطراب، نگرانی، خشم ، پرخاشگری، استرس، ترس، وسواس، نا ایمنی روانی، خودکشی و آسیب اجتماعی چون اعتیاد ،فرسودگی شغلی، مهاجرت، هویت ناپایدار مشهود است و همراه آن کاهش کیفیت زندگی، کاهش امید اجتماعی، کاهش نشاط اجتماعی، عدم آرامش روانی، رواج شایعات، کاهش سرمایه های اجتماعی، کاهش کارآمدی فردی، کاهش بهرهوری ملی، کاهش اعتماد ملی و امنیت روان را در پی داشته است، این امر موجب شده سازمان بهداشت جهانی از کشورها بخواهد که برای سلامت روان سرمایه گذاری نمایند.
تحقیقات و پژوهش های کشور جملگی ارتباط بین بحران کرونا و اختلالات روانی و آسیب های اجتماعی-روانی را ثابت کردند،
برای شرایط موجود ضرورت دارد، ستاد ملی برنامه ریزی و برای پیشگیری از سونامی اختلالات روانی و آسیب های اجتماعی اقدامات لازم انجام دهد در غیر این صورت هزینه این شرایط به مراتب بیشتر از دوران کرونا خواهد بود.
برنامه های مقابله با عوارض روانی-اجتماعی بشرح زیر میباشد:
– در اولین گام: تجربه نگاری، غربالگری و انجام پژوهش های کاربردی در رأس قرار گیرد.
– در دومین گام: آموزش سواد سلامت روان، سبک زندگی سالم، آموزش مهارت ها، خودمراقبتی
– در سومین گام: توسعه خدمات روان شناسی و مشاوره برای عموم مردم، پیوست های سلامت روان، مداخله در بحران، بازسازی سوگ کرونا
بنابراین میتوان گفت: این برنامه ها باید بر اساس یک تقسیم کار ملی و با محوریت سازمان نظام روانشناسی و مشاوره و استفاده از تمام سرمایه های اجتماعی کشور خصوصا روان شناسان و مشاوران تحقق دراین راستا توجه ویژه ای نیز به کادرپزشکی علی الخصوص پرستاران زحمت کش جامعه بایدنمود که درخط مقدم مبارزه با کوید۱۹(کرونا)بوده وهنوز هم درگیرموضوع هستن ومشاوره های روانشناسی درمراکزدرمانی فعالیت چشمگیر دراین زمینه داشته باشند
روابط عمومی انجمن پرستاری ایران
